وقتی همه چیز نرم پیش می رود یعنی زندگی خوب است. وقتی می گویم نرم، منظورم فقظ روزهایی نیست که موهایتان خوش حالت است و سرکار همه وظایف را به موقع انجام می دهید، بلکه مسیر گوارشی تان نیز حساب است. وقتی گوارشتان حال و اوضاع خوبی نداشته باشد می تواند عددی که روی ترازو می بینید را هم تحت تاثیر قرار دهد.
مشکلات گوارشی و روده مسلما می توانند تاثیر زیادی روی نحوه غذا خوردن و اینکه بدنمان چگونه مواد غذایی را جذب و هضم می کند داشته باشد. نتیجه همه اینها روی کاهش و افزایش وزنمان نیز خود را نشان می دهد.
” بیشتر مشکلات گوارشی که منجر به کاهش وزن می شوند به دلیل جذب ضعیف غذا است.
اما در برخی شرایط، این مشکلات موجب افزایش وزن در افراد می شود. “
اگر اعداد روی ترازو رو به افزایش رفتند و درک نمی کردید که چرا چنین اتفاقی می افتد، یکی از این شش مشکل گوارشی را می توانید مقصر بدانید:
1- رفلاکس اسید
با نام بیماری ریفلاکس معده به مری نیز شناخته می شود. این بیماری باعث حساسیت یا سوزش سر دل در منطقه پایین قفسه سینه می شود و زمانی اتفاق می افتد که اسید معده به مری باز می گردد. افرادی که درگیر چنین مشکلی هستند با خوردن غذا می توانند کمی از دردشان را تسکین دهند.
” غذا خوردن باعث تسکین موقت درد می شود، چون غذایی که می خورید و بزاق حاصل از جویدن آن، اسید را خنثی می کند. “
مشکل چیست؟ همین که غذا هضم می شود تمام علائم – نفخ، حالت تهوع، سکسکه ای که از بین نمی رود – بازمی گردند و این بار شدیدتر هم هستند چون دوباره اسید تولید شده است. اما متاسفانه چون می خواهیم این درد را از خود دور نگه داریم، در چرخه ای خطرناک قرار می گیریم که شامل پرخوری است و باعث افزایش وزنمان می شود.
راه حل: در بسیاری از راه حل هایی که می توانید در اینترنت پیدا کنید، گفته اند سرکه سیب و آلوئه ورا برای تسکین این مشکل مفید هستند اما متاسفانه هیچ مدرک علمی دال بر تایید این راه حل ها وجود ندارد. توصیه می شود از داروهای بدون نیاز به نسخه، مانند امپرازول یا رانیتیدین استفاده کنید که عوارضی مانند اضافه شدن وزن ندارند.
2- زخم معده
این زخم های ناراحت کننده را با نام زخم های اثنی عشر نیز می شناسند و معمولا در پوشش داخلی معده و روده کوچک گسترش پیدا می کنند. علت بروز این زخم ها اغلب تولید بیش از حد اسید است. درست مانند رفلاکس اسید، خوردن غذا در این مورد نیز باعث بهبود درد می شود چون غذا به صورت موقت روی زخم را می پوشاند و اسید معده را خنثی می کند. همانطور که می دانید کالری اضافه حاصل از زیاد غذا خوردن، تبدیل به چربی می شود و وزنتان افزایش می یابد.
راه حل: برای از بین بردن زخم معده با پزشکتان صحبت کنید تا بهترین درمان را برایتان در نظر بگیرد که می تواند شامل داروهای سد کننده اسید و متوقف کردن استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا آسپرین می شود چون این داروها باعث بروز خونریزی داخلی می شوند و برای کسانی که زخم معده دارند خطر جانی دارد. وقتی برای کنترل درد به کمک احتیاج داشتید به جای این نوع داروها از پاراستامول استفاده کنید.
3- یبوست
وقتی شکمتان کار نمی کند آن احساس سنگینی که دارید ممکن است افزایش وزن باشد. اما خبر خوبی دارم: بدنتان در واقع کالری اضافی جذب نمی کند، یعنی این اضافه وزن واقعی نیست و بلکه وزن مدفوع است که باعث بالا رفتن اعداد روی ترازو شده. وقتی دچار یبوست هستید احساس خستگی و ناراحتی دارید و مسلما باعث بالا رفتن انگیزه تان برای ورزش نخواهد شد!
راه حل: برای پیشگیری از یبوست توصیه می شود رژیم غذایی داشته باشید که حاوی غذاهای کامل باشد و حداقل 25 تا 30 گرم فیبر در روز داشته باشد. تامین آب بدن و مرتب ورزش کردن نیز هر دو می توانند از یبوست پیشگیری کنند.
4- رشد بیش از حد باکتری
این یکی آنقدری که نشان می دهد چندش آور نیست. به طور کلی، روده حاوی باکتری های بد و خوب است و تحقیقات نشان داده باکتری های خوب با کاهش التهاب و ثابت نگه داشتن وزنتان نقشی اساسی در سلامت کلی بدنتان ایفا می کنند.
مشکل، زمانی بروز می کند که مقدار باکتری های روده افزایش پیدا می کنند و یا زمانی که تعادل باکتری ها بهم می خورد ( زمانی همه چیز مرتب است که باکتری های خوب و بد تعادل داشته باشند ) وقتی چنین اتفاقی می افتد روده کوچک دچار رشد بیش از حد باکتری می شود. این رشد باکتری از دو طریق باعث افزایش وزن می شود:
اول اینکه باکتری ها می توانند گاز متان تولید کنند که باعث کند شدن عملکرد کلی روده کوچک می شود، در نتیجه پرزهای روده کالری بیشتری جذب می کنند.
به عبارت دیگر دقیقا برعکس آن چیزی می شود که می خواهید اتفاق بیفتد. دوم اینکه رشد بیش از حد باکتری در روده کوچک می تواند سرعت سوخت و ساز را آهسته کند و روی مقاومت به انسولین و لپتین تاثیر بگذارد که هر دوی این موارد روی تنظیم گرسنگی و سیری تاثیر دارند. در نتیجه هوس کربوهیدرات می کنید و احتمالا بعد از غذا خوردن احساس سیری نخواهید کرد حتی اگر غذایی که خورده اید کاملا سیرکننده باشد.
راه حل: برای پیشگیری از رشد بیش از حد باکتری در روده کوچک توصیه می شود از خوردن آنتی بیوتیک بپرهیزید مگر اینکه واقعا الزامی باشد و یا می توانید از پروبیوتیک استفاده کنید تا دوباره به تعادل برسید.
5- سندروم روده تحریک پذیر
واژه IBS یا همان سندروم روده تحریک پذیر این روزها زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. IBS یکی از شایع ترین مشکلات روده است و معمولا با دیگر مشکلات گوارشی مانند حساسیت به غذا، روده چکنده و عدم تعادل باکتری های خوب و بد همپوشانی پیدا می کند. این بیماری نیز درست مانند یبوست ( یکی از علائم IBS ) می تواند باعث نفخ و التهاب مزمن شود در نتیجه باعث افزایش وزن می شود.
راه حل: تشخیص سندروم روده تحریک پذیر برای فرد مبتلا، درست مانند رسیدن به ریشه مشکل است. پزشک می تواند به شما کمک کند با پروبیوتیک باکتری های خوبی که نیاز دارید را دریافت کنید و آنزیم های گوارشی بدهد تا به هضم کردن غذاها کمک کند و اجازه ندهد اطراف روده تان باقی بمانند تا باعث التهاب شوند.
6- بیماری کولیت اولسراتیو یا کرون
در حالی که کاهش اشتها و کاهش وزن بیش از حد، از علائم بیماری های کرون و کولیت اولسراتیو است ممکن است بلافاصله بعد از اینکه فرد با استروئیدها تحت درمان قرار می گیرد درست برعکس ماجرا اتفاق بیفتد. استروئیدها باعث می شوند هوستان به خوردن کربوهیدرات ها افزیش پیدا کند و همچنین بدن مایعات بیشتری در خود نگه دارد و باعث ورم شود. استروئید خوراکی مانند پردنیزون می تواند باعث شود چربی بدن شروع به توزیع مجدد خود کند. بنابراین به جای اینکه در شکم و باسن ذخیره شود ممکن است به صورت و گردن برود. خوشبختانه پس از اتمام دوره مصرف استروئید کاهش وزن حاصل از آن کار زیاد دشواری نیست.
راه حل: اول از همه سلامت کلی بدنتان خیلی مهم تر از چند کیلو اضافه شدن به وزن است بنابراین پیروی از دستورات پزشکتان الزامی است. اما برخی پزشکان تجویزشان شامل استروئید نمی شود چون می دانند عوارض جانبی ممکن است بیش از حد باشد. واکنش هر فرد به داروها متفاوت است بنابراین با پزشک خود مرتب در ارتباط باشید تا ببینید چه راه حلی مناسب شما است.
گرداوری از گروه انفورماتیک خدمات پرستاری در منزل طنین