1. جراحی
بعضی از جراحیهای داخل دهانی مثل انواع عفونتها، آبسههای حاد و… اورژانس محسوب میشوند. این چنین اعمالی بهتر است در اولین فرصت و با توجه به اینکه دندانپزشک بعد از جراحی در دسترس باشد، انجام شود.
با این حال انواع جراحیهای انتخابی داخل دهانی مثل جراحی دندان عقل نهفته بهخصوص در هفتههای آخر منتهی به نوروز بهدلیل نیاز به پیگیری و ویزیتهای بعد از آن بهتر است به زمان مناسبتری موکول شود.
2. درمانهای لثه
بیماریهای لثه، درمانهایی دارند که به نام فاز یک درمانهای لثه مشهورند. این درمانها شامل جرمگیری، آموزش بهداشت و حذف عوامل مخرب بافتهای لثهای هستند. چنین درمانهایی بدون هیچگونه مشکلی در هر زمانی از سال قابلانجاماند ولی در مواقعی که مشکل جدی در لثه وجود دارد که باید با عمل جراحی برطرف شود، زمان جراحی را باید به بعد از تعطیلات موکول کرد.
3. درمانهای مرتبط با ترمیم، زیبایی و پروتز
درخواست بیماران برای درمانهای ترمیمی، زیبایی و پروتز در روزهای نزدیک به عید به شدت افزایش مییابد. درمانهای ترمیم و زیبایی اغلب تکجلسهای هستند و در زمان مناسب قابلانجاماند. در مورد درمانهای پروتزی باتوجه به اینکه بخش عمدهای از مراحل در لابراتوار (آزمایشگاه) انجام میشود بهخصوص در مواردی که نیاز به بازسازیهای وسیع دهانی وجود دارد، بهتر است درمان به زمان مناسبی موکول شود تا کار با کیفیت انجام شود. با این حال درمانهایی که کار زیادی ندارند را میتوان با هماهنگی بین دندانپزشک و لابراتوار در زمان کمتر به سرانجام رساند.
4. درمان ریشه دندان (عصبکشی)
بهدلیل دسترسی کمتر به خدمات دندانپزشکی در تعطیلات نوروز، بهتر است درمان ریشه بهخصوص در مواقعی که مشکل دندانی حاد وجود دارد زودتر انجام و بعد از درمان ریشه ترمیم دائم یا حداقل ترمیم موقت با استحکام بالا انجام شود. بهعنوان قانون کلی، بین درمان ریشه و ترمیم دندانها نباید فاصله زمانی زیادی گذاشته شود. در نتیجه در صورت نیاز به درمان ریشه در زمان مناسبی اقدام کنید تا زمان برای ترمیم آن وجود داشته باشد.
5. درمانهای ارتودنسی
درمانهای ارتودنسی نیاز به ویزیتهای دورهای دارند، بنابراین بهتر است بیماران قبل از تعطیلات نوروز با هماهنگی متخصص ویزیت شوند. ویزیتهای دورهای مهم هستند و نباید با تاخیر انجام گیرند.
دکتر پویا اصلانی، متخصص پروتزهای دندانی و ایمپلنت، عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی قم
چگونه در تعطیلات، سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنیم؟
1. اگر سفر میروید به هیچوجه مسواک، خمیردندان و نخ دندان را فراموش نکنید. در صورتی که برس مسواکتان خراب شده، حتما مسواک جدیدی تهیه کنید.
2. سعی کنید در صورتی که درد یا مشکل دهانی و دندانی دارید، قبل از سفر یا شروع تعطیلات به دندانپزشک مراجعه کنید. حتی بهتر است قبل از ورود به شهر یا مکان جدید در مورد آدرس کلینیکهای دندانپزشکی اطلاعاتی کسب کنید. مسکن، دهانشویه، گاز و… را با خود همراه داشته باشید. دنداندرد در طول سفر یا تعطیلات میتواند به کابوس بدی برای شما تبدیل شود. دقت کنید آسپیرین یا هر داروی مسکن دیگری روی دندان و نزدیکی لثه قرار ندهید. این کار به بافت لثه آسیب میرساند.
3. همه درمانهای مربوط به ریشه باید قبل از سفر برای جلوگیری از عفونت و درد ناشی از تغییرات فشار در طول سفر هوایی تکمیل شود.
4. مصرف انواع شیرینی را محدود کنید. بهتر است خوردن شیرینی به یکبار در روز محدود شود. تعدد مصرف شیرینیها فرصتی به قلیایی شدن محیط دهان نمیدهد. باکتریهای داخل دهان علاقه زیادی به مواد قندی دارند و با چسبیدن به مواد قندی پلاکهای مقاومی روی دندان تشکیل میشود. این مواد خاصیت دهان را اسیدی میکنند که میتواند به مینای دندان آسیب برساند.
5. در طول سفر ممکن است شرایط بهگونهای باشد که نتوانید دندانهای خود را بشویید بهخصوص وقتی که خوراکیهای شیرین هم میل کردهاید. در این مواقع بهترین کار جویدن آدامسهای بدون قند است. این نوع از آدامسها غدد بزاقی را تحریک میکنند و باعث میشوند بزاق زیادی ترشح شود. بزاق، نقش مهمی در تمیز کردن دهان و دندان دارد و باعث کاهش میزان باکتری و فعالیت آنها میشود.
6. مورد دیگری که سلامت دهان کودکان را تهدید میکند بازیهای گروهی است. به دلیل بهتر شدن هوا و قرار گرفتن کودکان کنار هم احتمال آسیب به هر نقطهای از بدن کودک از جمله دهان وجود دارد. اگر ضربهای به دهان کودک وارد شد، حتما دندان شکسته کودک را با آب معمولی بشویید و داخل شیر یا سرم فیزیولوژیک قرار دهید و کودک را در عرض 30 دقیقه به مراکز درمانی برسانید. گاهی ضربه بسیار محکم است و به ریشه وارد میشود که احتمال اختلالهای دندانی را در آینده بالا میبرد این کودکان حتما باید بهوسیله متخصص دندانپزشکی اطفال ویزیت شوند.
7. بهترین نوشیدنی در طول سفر آب است. نوشابههای گازدار و آبمیوههای صنعتی مانند شیرینی عمل میکنند و تا مدت زیادی در دهان باقی میمانند.
8. سالمندان باید دقت کنند هنگام سفر دستدندان مصنوعی خود را فراموش نکنند. بهداشت دندانهای مصنوعی مانند روزهای معمول ضروری است.
9. هرگز برای شکستن آجیل یا بستههای سخت که باز کردن یا شکستن آنها دشوار است از دندان استفاده نکنید. این کار ممکن است باعث شکستگی و آسیب دندان شود. در صورت شکستگی دندان باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید. توجه کنید که در طول سفر ممکن است فاصله شما با دندانپزشک بسیار طولانی باشد.