نوزادان می توانند از دو روش پا به این دنیا بگذارند؛ خانم های باردار می توانند زایمان طبیعی یا جراحی بنام سزارین داشته باشند، اما هدف اصلی هردو روش زایمان، تولد یک نوزاد سالم است.
زایمان طبیعی روشی است که در ایران برای تولد دو نوزاد از هر سه نوزاد استفاده می شود. طبق گفته بسیاری از متخصصان، عموما خانم می گویند که زایمان مهبلی ، حس تجربه طبیعی را به مادر می دهد. آنها همچنین اضافه کردند زنانی که زایمان طبیعی کرده اند، ممکن است علاقه بیشتری به زایمان مجدد داشته باشند.
متخصص دیگری می گوید: بدون توجه به اینکه مادر چه نوع زایمانی را انتخاب کرده است، باید اطلاعات کافی در مورد گزینه های زایمان در اختیار خانم ها قرار گیرد، بنابراین آنها می توانند با اطلاعات کافی پروسه زایمان خود را انتخاب کنند.
در این بخش مهم و بسیار پرجزئیات بارداری و نوزاد پرستار سلام اطلاعات بیشتری در مورد مزایا و معایب زایمان طبیعی آورده ایم.
تعریف زایمان طبیعی در علم پزشکی چیست و مراحل آن کدام است ؟
زایمان، اوج بارداری یک زن است و زایمان طبیعی شامل خارج شدن یک یا چند نوزاد از رحم با عبور از کانال واژن است. فرایند زایمان به سه مرحله تقسیم می شود که این مراحل عبارتند از: مرحله اول، شروع دردهای زایمانی تا باز شدن کامل دهانه رحم؛ مرحله دوم، خروج جنین و مرحله سوم، خروج جفت و ترمیم مسیر کانال زایمان.
زایمان سزارین چه تعریفی دارد و چند مرحله دارد ؟
سزارین نوعی عمل جراحی است که با ایجاد برش بر روی شکم و رحم، جنین خارج می شود.
زایمان طبیعی و سزارین چه فرقی باهم دارند؟
مزایای زایمان طبیعی برای مادر :
وارد شدن به اتاق زایمان و انجام یک زایمان طبیعی یک پروسه طولانی است که ممکن است مادر را از لحاظ جسمی خسته کند و کار سختی برایش باشد. اما یکی از فواید زایمان طبیعی این است که زمان ریکاوری کوتاه تری در بیمارستان نسبت به سزارین نیاز دارد.
اگرچه قوانین متفاوت است، زمانی که فرد بعد از زایمان طبیعی باید در بیمارستان بماند، بین 24 تا 48 ساعت است.
اگر خانمی احساس بهبودی داشت، ممکن است بیمارستان را زودتر از زمان تعیین شده ترک کند.
خانم هایی که زایمان طبیعی دارند، ممکن است به دلایل مشکلاتی از قبیل ترس، خونریزی شدید، عفونت، واکنش به بیهوشی و درد ماندگارتر از سزارین اجتناب کنند.
و یکی دیگر از فواید این است که یک مادر بعد از جراحی ممکن است هوشیاری کمتری داشته باشد، اما بعد از زایمان طبیعی می تواند بسرعت فرزند خود را در آغوش بگیرد و به او شیر بدهد.
معایب زایمان طبیعی برای مادر :
در طول زایمان طبیعی، خطری که وجود دارد این است که ممکن است پوست و بافت اطراف واژن در حین حرکت نوزاد به سمت مجرا کشیده و پاره شود. اگر کشیدگی و پارگی شدید باشد، ممکن است مادر به بخیه نیاز پیدا کند یا اینکه ضعف و جراحت را در ماهیچه لگن احساس کند که در کنترل ادرار و عملکرد روده تاثیرگزار است.
بعضی از مطالعات نشان می دهد خانم هایی که زایمان طبیعی دارند، مشکلات بیشتری در روده و بی اختیاری ادرار نسبت به خانم هایی که سزارین انجام داده اند، پیدا می کنند. همچنین سرفه کردن، عطسه یا خنده نیز ممکن است باعث نشت ادرار در آنها شود.
بعد از زایمان طبیعی ممکن است مادر بین مقعد و آلت تناسلی خود احساس درد کند.
تفاوت های میان زایمان طبیعی و سزارین
پرستاری از کودک قبل از زایمان
مزایا و معایب زایمان طبیعی برای نوزاد :
بعضی از مزایای زایمان طبیعی برای نوزاد وجود دارد که به نگاه کردن مادر به نوزاد در حال تولد می توان اشاره کرد که در سزارین این امکان وجود ندارد و دیگری مادر می تواند خیلی سریع به نوزاد شیر بدهد.
در طول زایمان طبیعی، ماهیچه های درگیر به دلیل فشار معمولا مایع درون ریه نوزاد را تخلیه می کنند که نوزاد را از مشکلات تنفسی دور می کند.
کودکانی که از زایمان طبیعی متولد شده اند، ممکن است در طول زایمان در مجرای مادر نوعی باکتری مفید دریافت کنند که سیستم ایمنی را تقویت کرده و از کشش روده ای جلوگیری می کند.
اگر یک خانم زمان زیادی در اتاق زایمان باشد و یا در زایمان طبیعی نوزاد درشت باشد، یکی از خطراتی که وجود دارد این است نوزاد در طول زایمان دچار جراحت هایی از قبیل کوبیدگی پوست سر یا شکستن ترقوه شود.
مراقبت از نوزاد
در طول زایمان طبیعی چه اتفاقی می افتد ؟
در مورد خطرات زایمان طبیعی بهتر است مروری به دوران دبیرستان داشته باشیم: در روتین زایمان، ماهیچه های شکمی سر نوزاد را در مجرای زایمان به سمت پایین هل می دهند که این مجرا بین استخوان لگن و استخوان دنبالچه قرار دارد.
در زمان زایمان این مجرا گشاد می شود، بطوریکه سر و شانه های نوزاد را در خود جای می دهد. سپس سر نوزاد در نقطه ای بین مهبل و مقعد کشیده می شود تا اینکه کودک از مهبل خارج شود.
( یکی از مهم ترین فعالیت های موسسه پرستار سلام : پرستار کودک در منزل می باشد. )
آیا زایمان طبیعی آسیب زننده است ؟
تصور کنید که یک توپ بولینک بین مقعد و مهبل قرار گرفته است، با بی حس کردن هم باز احساس درد خواهید داشت.
مسیری که کودک داخل مجرا طی می کند، نقش اساسی خواهد داشت.
سر نوزاد باید به سمت پایین باشد، در صورت بالا قرار داشتن سر، وضعیتی ایجاد می شود که به آن بلک لیبر می گوید که باعث درد شدید بین مهبل و مقعد می شود. این اتفاق باعث طولانی تر شدن و فشار بیشتری از سمت نوزاد می شود.
آسیب های زایمان طبیعی و سزارین
چرا برخی از خانم ها سزارین می شوند ؟
در بعضی موارد، سزارین به دلیل پرخطر بودن زایمان طبیعی برای فرد انتخاب می شود. یک خانم ممکن است از قبل به دلیل باردار بودن دوقلو یا چند قلویی، بداند که باید سزارین انجام دهد و برای آن برنامه ریزی کند، یا اینکه وضعیت های خاص دیگری مثل دیابت یا فشار خون بالا داشته باشد و یا به دلیل عفونت هایی مثل HIV یا بیماری های تناسلی دارد که ممکن است هنگام زایمان به نوزاد منتقل شود و یا اینکه جنین برای زایمان مشکل داشته باشد. در تمام این موارد سزارین توصیه می شود.
سزارین همچنین ممکن است در شرایط خاص دیگری نیاز باشد، مثل زایمان یک نوزاد با جثه بزرگ در مادری که لگن کوچکی دارد، یا اینکه کودک سرش به سمت پایین نچرخیده باشد و تلاش برای برگرداندن سر او به سمت پایین بی فایده باشد.
گاهی اوقات انجام سزارین توسط متخصص از پیش تعیین نشده است و فرد به دلایل اورژانسی مثل به خطر افتادن سلامت مادر، نوزاد و یا هردوی آنها مجبور به سزارین می شود.
این تصمیم گاهی اوقات ممکن است بعد از انتقال مادر به اتاق زایمان اتخاذ شود، مثل زمان هایی که زایمان طبیعی خیلی کند انجام می شود یا اینکه به کودک اکسیژن کافی نمی رسد.
گاهی اوقات انجام سزارین انتخابی است و ممکن است خود مادر به دلایل خاصی آن را انتخاب کند. ممکن است یک خانم به دلیل اینکه بتواند برای زایمان خود برنامه ریزی کند یا اینکه از خطرات زایمان طبیعی می ترسد، سزارین را انتخاب کند.
اگرچه سزارین عموما یک جراحی امن و در مواردی باعث نجات جان افراد می شود، اما در مقایسه با زایمان طبیعی ممکن است خطرات بیشتری داشته باشد.
در مواقعی که زایمان طبیعی بسیار دردناک یا خطرناک باشد، این زایمان یک جراحی اصلی محسوب می شود که در آن شکم مادر را باز می کنند و نوزاد را از رحم بیرون می کشند.
چون یک بار سزارین کردن، مادر را به سزارین در بارداری های بعدی سوق می دهد، به همین دلیل زایمان طبیعی عموما گزینه بهتری است. نیروهای موسسه پرستار سلام در زمینه همراهی مادر در بیمارستان در زمان بعد از زایمان می توانند در خدمت شما عزیزان باشند کافیست با شماره 02144256879 تماس بگیرید و هر سوالی هم داشته باشین کارشناسان ما با حوصله گوش می دهند و راهنمایی تون می کنند. همچنین می توانین برنامه اندروید پرستار سلام روا دانلود کنین.
تفاوت این دو روش سزارین و طبیعی در زمان ریکاوری چیست ؟
اگر هیچ گونه مشکلی برای فرد وجود نداشته باشد، ریکاوری بعد از زایمان طبیعی راحت تر و سریع تر از ریکاوری بعد از سزارین است.
در سزارین دوران بهبودی طولانی تر است. در زمان زایمان طبیعی می توانید از فردای آن روز سرپا شوید و بدوید.
اما اگر سزارین کرده باشید، تا چند وقت نمی توانید بدوید و یا حتی خیلی سریع راه بروید، حداقل چیزی که می توان گفت این است که دوران ریکاوری آسان نیست.
در این زمان، در عین حال که همه چیز خوب است، اما نوعی شکنجه درونی را احساس می کنید. در این وضعیت به شدت احساس ضعف خواهید داشت. در حالیکه در حال ریکاوری بعد از جراحی رحم هستید، باید از نوزاد نیز مراقبت کنید.
سخت ترین قسمت این دوران این است که نمی توانید به مدت دو هفته بعد از عمل کارهای ساده روزانه را به تنهایی انجام دهید.
نیاز دارید که کسی تمام کارهایتان را انجام دهد. نمی توانید خودتان به تنهایی بنشینید یا راه بروید.
احساس نصف نیمه بودن دارید، چون جسم را تکان نمی دهید.
آیا هنوز هم سزارین را انتخاب می کنید ؟
خیلی از خانم ها تنها به دلیل احساس امنیت و محافظت از جسمشان سزارین را انتخاب می کنند و معتقدند با این کار دیگر نگرانی تاریخ زایمان و تولد نوزاد را ندارند. معمولا پزشک تمام گزینه ها و شرایط انها را برای بیمار شرح می دهد. اما به یاد داشته باشید که حق انتخاب داشتن به این معنی نیست که هیچ خطری برای سزارین وجود نداشته باشد.
زایمان طبیعی و سزارین ؟ کدام را انتخاب می کنید ؟
زایمان سزارین بهتر است یا طبیعی ؟
امن ترین نوع زایمان، طبیعی است اما سزارین از طبیعی رایج تر است. سزارین نوع پیچیده تری از زایمان محسوب می شود.
کدام نوع زایمان برای نوزاد بهتر است ؟
مطالعات نشان می دهد که نوزادانی که با روش سزارین متولد می شوند، مشکلات ریوی بعد از تولد کمتری دارند ، اما بعد از چند روز کم کم خود را نشان می دهند. همچنین تحقیقات نشان می دهد که بچه ها ممکن است مشکلاتی را به علت سزارین در آینده تجربه کنند که نگرانی هایی نیز در رابطه با آسم و آلرژی نیز وجود دارد. دانشمندان علت آن را میکروب می دانند.
نوزاد میکروب ها را از مجرای زایمان مادر در طول زایمان می گیرد. البته راه های دیگری نیز برای وجود میکروب به بدن نوزاد نیز وجود دارد. در زایمان طبیعی، پوست کاملا با پوست برخورد می کند. همین اتفاق نیز در سزارین می افتد. کودک تازه متولد شده ای را که می آورند و روی سینه مادر قرار می دهند؛ این کودک تمام میکروب های روی پوست مادر را به خود جذب می کند.
نارسایی جنین در زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین ؟
درد زایمان طبیعی بیشتر است یا سزارین ؟
گشادی واژن :
در زایمان طبیعی چه اتفاقی میافتد؟
در این بخش پرستار سلام | پرستار سالمند در منزل | پرستار کودک در منزل به بررسی مراحل مختلف زایمان طبیعی با جزئیات تمام خواهد پرداخت.
مرحله اول از مراحل زایمان طبیعی
در این مرحله انقباضات باعث میشوند گردن رحم شما گشادتر شود، این معمولاً طولانیترین مرحله زایمان است. شما ممکن است انقباضات نامنظمی حس کنید در این مرحله میتوانید چیزی بخورید یا بنوشید تا برای زایمان انرژی پیدا کنید.
ممکن است ساعتها یا حتی روزها طول بکشد تا آماده زایمان شوید؛ آمادگی زایمان وقتی ایجاد میشود که دهانه رحم ٣ سانتیمتر بازشده باشد و انقباضات منظم گردن رحم را باز کنند. در فاز ابتدایی زایمان ورزشهای تنفسی، ماساژ و دوش آب گرم ممکن است به کاهش درد کمک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
- انقباضهای شما منظم شده و به سه بار در ده دقیقه رسیده است.
- کیسه آب شما پاره شده.
- انقباضات خیلی شدید است و احتیاج به کاهش درد دارید.
- احساس نگرانی میکنید.
وقتی درد زایمان شما شروع شود، ماما یا پرستار شما هر از چند گاهی به شما سر میزند تا نحوه پیشرفت شمارا چک کند، شما میتوانید راه بروید یا در پوزیشن راحت قرار بگیرید؛ دهانه رحم شما باید ١٠ سانتیمتر باز شود تا نوزاد بتواند از آن عبور کند، در زایمان اول این حدوداً ١٠-١٢ ساعت طول میکشد و در زایمانهای بعدی سریعتر خواهد شد.
گاهی مراحل زایمان طبیعی آهستهتر از حد توقع پیش میروند یعنی انقباضات شما یا تناوب و نظم کافی یا قدرت کافی را ندارند، در این مرحله چندراه برای سرعت بخشیدن به زایمان وجود دارد.
- پاره كردن كيسه آب بهصورت مصنوعی
- تزریق اکسی توسین
مرحله دوم از مراحل زایمان طبیعی
از زمانی که دهانه و گردن رحم کاملاً بازشده است تا به دنیا آوردن نوزاد است.
پوزیشن مناسب برای زایمان را پیدا کنید، پوزیشن های مختلفی وجود دارد: نشسته، به پهلو دراز کشیده، ایستاده، زانوزده، اسکوات (که البته اگر به آن عادت ندارید سخت خواهد بود)، اگر در هنگام زایمان کمردرد شدیدی دارید زانو زدن ممکن است درد شمارا کاهش دهد.
بیرون فرستادن بچه
وقتی دهانه و گردن رحم شما به حد کافی گشاد شد، نوزاد کمی پایینتر میاید تا وارد کانال تولد شود و به ورودی واژن شما نزدیک میشود.
شما ممکن است احساس نیاز به فشار دادن کنید یا ممکن است احساس دفع مدفوع داشته باشید، شما میتوانید در هنگام انقباضها وقتی احساس نیاز کردید فشار دهید، البته ممکن است در شرایطی اصلاً این احساس را نداشته باشید.
اگر بچه اول شماست این مرحله احتمالاً کموبیش سه ساعت طول خواهد کشید و در بچههای بعدی این زمان به دو ساعت میرسد.
وقتی سر بچه آماده بیرون آمدن شد، معمولاً از شما خواسته میشود که فشار دادن را تمام کنید و نفسهای کوتاه و فوت کردن از دهان انجام دهید. این کار به این دلیل است که سر بچه بهآرامی و به نرمی خارج شود و پوست و عضلات ناحیه بین لگن و مقعد (عضلات کف لگن) فرصت کشیده شدن داشته باشند.
گاهی ممکن است برای جلوگیری از پارگی عضلات و سرعت بخشیدن به زایمان اپیزیوتومی (برش کوچکی روي پرينئوم (ناحيه كف لگن) انجام دهند. قبل از انجام آن بیحسی موضعی به شما داده میشود و بعد از تولد بچه بريدگي ایجادشده بخيه خواهد خورد.
وقتي سر بچه خارج شود، قسمت عمده از سختي كار تمامشده و باقي بدن با يك يا دو انقباض بعدي خارج میشود. نوزاد معمولاً اولين وعدهی غذايي خود را در يک ساعت بعد از تولد مصرف میکند.
مرحله سوم از مراحل زایمان طبیعی
بعد از خروج بچه، براي خروج جفت (نوزاد در دوران بارداري از طريق جفت تغذيه میشود) رحم انقباضاتی انجام میدهد تا جفت را از طريق واژن از بدن خارج كند. دو روش براي مديريت اين مرحله وجود دارد: فعال و فيزيولوژيک.
مدیریت فعال
تزریق اکسی توسین در ران در حین زایمان یا اندکی بعد از آن، که باعث انقباض رحم میشود.
تحقیقات پیشنهاد میکنند که بهتر است بند ناف بلافاصله بریده نشود، پس معمولاً یک الی پنج دقیقه بعد از تولد بند ناف را قطع میکنند. البته درصورتیکه نگرانیای در مورد سلامت شما یا بچه وجود داشته باشد، این کار زودتر انجام میشود، مثلاً اگر بند ناف محکم دور گردن بچه پیچیده شده باشد.
وقتی جفت از رحم خارج شد، پزشک یا ماما از طریق بند ناف که یک سر آن به جفت وصل است، جفت را از واژن بیرون میکشد، این معمولاً تا ٣٠ دقیقه بعد از به دنیا آمدن بچه اتفاق میافتد.
مدیریت فعال، خروج جفت را سریعتر میکند و احتمال خونریزی شدید بعد از تولد را کم میکند ولی احتمال حالت تهوع و استفراغ را بالا میبرد و همچنین ممکن است دردهای بعد از زایمان (درد انقباضی بعد از زایمان) را بدتر کند.
مدیریت فیزیولوژیک
هیچ اکسی توسینی تزریق نمیشود، بند ناف بریده نمیشود تا زمانی که نبض آن (که نشاندهنده عبور خون از جفت به نوزاد است) قطع شود که این حدود دو تا چهار دقیقه طول میکشد.
وقتی جفت از رحم خارج شد، شما کمی احساس فشار میکنید و انقباضهایی حس خواهید کرد و باید جفت را دفع کنید ممکن است تا یک ساعت طول بکشد ولی معمولاً در چند دقیقه دفع میشود.
اگر جفت بهصورت طبیعی خارج نشود، خونریزی شدیدی ایجاد خواهد شد و ممکن است شما مجبور شوید بهصورت فعال جفت را خارج کنید.
زایمان در آب چیست و چگونه انجام می شود؟ آیا برای سلامتی مادر و جنین این روش بهتر است؟
یکی از روش های نسبتا جدید وضع حمل، زایمان در آب است. این روش فشار روحی و درد کمتری به همراه دارد. افرادی که در طول بارداری هیچ عارضه ای نداشته باشند و درحین زایمان مشکلات تهدید کننده جنین مطرح نباشد این روش برایشان بسیار مفید است که از مزایای آن کاهش خطر پارگی حین زایمان، کاهش داروی بی دردی مصرفی حین زایمان و کاهش استرس و هورمون های وابسته به آن است. اما این روش همانند سایر روش ها معایبی نیز دارد که از جمله می توان از احتمال خفه گی نوزاد، پارگی بند ناف، انتقال عفونت های خطرناک ورود آب به ریه های جنین نام برد.
در ایران نیز زایمان در آب به دو روش انجام می شود که در ابتدا شخص مراحل درد را در وان های مخصوص گذرانده و سپس جهت زایمان به بیرون وان منتقل شده و یا اینکه مرحله زایمان نیز در همان جا انجام می شود.
زایمان با هیپنوتیزم چیست و چگونه انجام می شود؟
در روش زایمان با هیپنوتیزم افکار منفی نهادینه شده در زن باردار از بین رفته و افکار خوشایند جهت زایمان طبیعی جایگزین می شود. در این روش آموزش به پدران و مادران از پایان سه ماهه دوم، توسط افراد مجرب و متخصص شروع می شود. هر روز سی دقیقه ورزش های فیزیکی و آرامش بخش، تمرین تنفس های عمیق و ایجاد تصاویر خوشایند از تمرین های این دوره است. هدف اصلی در این روش کنترل اضطراب و تنش پدر و مادر و بر طرف کردن نگرانی های حین زایمان طبیعی است.
منابع : mamasite.ir / mojnews.com / doctornim.ir / namnak.com