هنگامی که سالمندی با فراموشی مواجه می شود و دایما کارهای روزانه زندگی خود را فراموش می کند می تواند دچار کمبود اعتماد به نفس بشود و احساس حقارت و بی ارزشی پیدا کند. وظیفه و کمک ما این است که هر بار با دقت و با صبر و حوصله به آن ها گوش دهیم تا از ایجاد احساسات منفی و آسیب های بیشتر در سالمندمان جلوگیری نماییم.
افراد از زمان تولد تا لحظه مرگ مدام در حال رشد می باشند و مراحل مختلفی را طی می نمایند. یکی از این مراحل که مرحله آخر نیز هست، دوران سالمندی نام دارد که از 65 سالگی شروع می شود. این مرحله دستخوش تغییرات زیادی است که یکی از این تغییرات کم شدن حافظه است.
سالمندی:
با افزایش سن افراد و رسیدن به 65 سالگی، دوران سالمندی هم شروع می شود. در این دوران، احتمال فراموشکاری در افراد، افزایش می یابد ولی در کسانی که در دوران جوانی و میانسالی، فعالیت های بالاتری داشته اند و همچنین فعالیت های فکری زیادی را انجام داده اند، احتمال وقوع این اتفاق بسیار کمتر است. در این دوران معمولا فراموشکاری ها به حوادث اخیر و نزدیک زندگی روزمره بر می گردد و افراد معمولا اتفاقات و خاطرات گذشته و دور را به یاد می آورند. گاهی این فراموشکاری ها منجر به ایجاد مشکلات ارتباطی هم می شود. مثل فراموش کردن دادن پیغام ها، فراموش کردن پرداخت قبوض و مصرف دارو.
علت فراموشی چیست؟
فراموشی که بدون مشکلات جسمی و ضربه های به سر، در دوران سالمندی ایجاد می شود، کاملا طبیعی است و معمولا اکثر آدم ها آن را تجربه می کنند. ولی هر کس با توجه به میزان استفاده از مغزش، در دوران سالمندی به این اتفاق مبتلا می شود. برخی مواقع ایجاد فراموشی بستگی به دغدغه های ذهنی سالمندان دارد. سالمندانی که نگرانی ها و مشغله های ذهنی زیادی دارند، به دلیل اینکه فکرشان تماما معطوف به مشکلاتشان است، بیشتر به فراموشکاری مبتلا می شوند ولی علت این فراموشکاری به دلیل این است که فکرشان مداوم به مسائل دیگر می پردازد و نمی توانند به مسائل در لحظه تمرکز کنند.
آسیب های فراموشی در سالمندی
هنگامی که سالمندی با فراموشی مواجه می شود و دایما کارهای روزانه زندگی خود را فراموش می کند می تواند دچار کمبود اعتماد به نفس بشود و احساس حقارت و بی ارزشی پیدا کند. زیرا می بیند که هیچ کاری را به درستی نمی تواند انجام بدهد. برای همین نسبت به زندگی نا امید می شود. همین مساله می تواند به فراموشکاری بیشتر در سالمند کمک کند.
همچنین فراموشکاری می تواند ایجاد خشونت و حتی افسردگی نیز در سالمند داشته باشد. سالمندانی که مهارت های زندگی را بدانند و به این مساله آگاهی داشته باشند که فراموشکاری در این دوران مربوط به تغییرات فیزیولوژیک مغز است، کمتر دچار آسیب های ذکر شده می شوند.
فراموشی که بدون مشکلات جسمی، در دوران سالمندی ایجاد می شود، کاملا طبیعی است
برخورد با فراموشکاری سالمند:
به دلیل ایجاد احساسات منفی ناشی از فراموشکاری در سالمند، اطرافیان می توانند با نوع برخوردی که از خود نشان می دهند، به سالمند کمک کنند که احساسات مثبت در او شکل گیرد و یا کاری نکنند که احساسات منفی در او تقویت شود. پیشنهاد می شود که اطرافیان سالمند بپذیرند که فراموشی ویژگی مرحله سالمندی است و اکثر افراد به آن مبتلا می شوند و با ملایمت و مهربانی با این مشکل برخورد کنیم. حتما به کودکان کوچکتر این نکته را آموزش دهیم که در هنگام دیدن فراموشکاری پدربزرگ و مادربزرگشان، نخندند. اگر سالمندی یک مساله را بارها و بارها تکرار کرد وظیفه و کمک ما این است که هر بار با دقت و با صبر و حوصله به آن ها گوش دهیم تا از ایجاد احساسات منفی و آسیب های بیشتر در سالمندمان جلوگیری نماییم.
راههای تقویت حافظه در سالمندی:
برای اینکه سالمندان بتوانند این مرحله را با آسیب های کمتری طی کنند راهکارهایی پیشنهاد می شود که می توانند بسیار کمک کننده باشد.
1- برای وسایل شخصی سالمندتان حتما جای مشخصی را در نظر بگیرید و سعی کنید بر روی یک تکه کاغذی که به دیوار زده شده، محل وسایل را بنویسید.
2- از سالمندتان بخواهید به تعریف قصه و داستان بپردازد. قصه گویی علاوه بر تقویت حافظه، بر ایجاد حالت نشاط و شادی در سالمند نیز کمک می کند.
3- برای داروها، حتما از جعبه های تقسیم روزانه و هفتگی، که در داروخانه ها هستند، استفاده کنید.
4- در ساعاتی از روز که اخبار پخش می شود، با سالمندتان به اخبار گوش دهید و راجع به آن با یکدیگر صحبت کنید.
5- همراه داشتن یک دفترچه یادداشت جیبی کوچک، می تواند به سالمند بسیار کمک کند. به سالمندتان بگویید که کارهای مهم و ضروری روش را در دفترچه یادداشت نماید و آن را همیشه به همراه خود داشته باشد.
6- رژیم غذایی مناسب و مصرف سبزی های تازه و ویتامین های A B C E، می تواند به تقویت حافظه کمک کننده باشد.
7- پرهیز و یا مصرف کمتر قند، چربی و نمک نیز در تقویت حافظه موثر هستند.
8- حفظ کردن احادیث و آیه ها و سوره های کوچک قرآن هم می تواند حافظه را تقویت کند.
9- ورزش کردن
راههای پیشگیری از فراموشکاری سالمندی:
اگر قبل از رسیدن به مرحله سالمندی، فعالیت های زیر را انجام بدهید تا حد زیادی از این مشکل به دور خواهید ماند.
1- رژیم غذایی مناسب
2- ورزش کردن
3- بازی های فکری
4- حل جدول
5- فعالیت هایی که مغز و دست درگیر آن هستند مثل شطرنج
6- حفظ قرآن
7- حفظ اشعار
8- درس خواندن و به روز کردن اطلاعات
گردآوری گروه انفورماتیک موسسه طنین ستاره صبح
منبع: بیتوته | تبیان