دانشمندی در بیابان به چوپانی رسید و به او گفت: چرا به جای تحصیل علم، چوپانی می کنی؟
چوپان در جواب گفت: آنچه خلاصه دانش‌هاست یاد گرفته ام!
دانشمند گفت: خلاصه دانش‌ها چیست؟
چوپان پاسخ داد: پنج چیز است:
۱. تا راست تمام نشده دروغ نگویم،
۲. تامال حلال تمام نشده، حرام نخورم،
۳. تا از عیب و گناه خود پاک نگردم، عیب مردم نگویم،
۴. تا روزیِ خدا تمام نشده، به در خانهٔ دیگری نروم،
۵. تا قدم به بهشت نگذاشته ام، از هوای نفس و شیطان، غافل نباشم…
دانشمند گفت: حقاً که تمام علوم را دریافته ای، هر کس این پنج خصلت را داشته باشد از آب حقیقت علم و حکمت سیراب شده است…
