پرستار کودک در منزل | اوتیسم

اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می‌کند و علّت اصلی آن ناشناخته‌است.‌ به کسانی که این اختلال را دارند اوتیستیک‌ گفته می‌شود.

این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است. وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد.

کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی، مشکل دارند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد. در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می‌شود. در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دل‌بستگی به اشیا یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود و ممکن است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده شود. هستهٔ مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است.

از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است. کارشناسان زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل می‌دانند. نتیجه یک مطالعه نشان می‌دهد زنانی که چاق یا دیابتی هستند، در صورتی که باردار شوند، بیش از مادران سالم با احتمال تولد نوزاد اوتیستیک روبرو خواهند بود.

---

پرستار کودک در منزل | نوابغ دنیای اوتیسم

اگرچه اختلال اوتیسم یک بیماری و اختلالی است که به تازگی شناخته شده و از سوی دانشمندان مورد توجه و بررسی قرار گرفته است اما این موضوع به معنی این نیست که اوتیسم در گذشته وجود نداشته است. امروزه با توجه به گزارش ها و مستندات تاریخی که از شرح زندگی و حالات افراد سرشناس و مشهور باقی مانده است، می دانیم که بسیاری از آن ها به اوتیسم مبتلا بوده و علی رغم داشتن این عارضه توانسته اند جایگاهی بسیار مهم در تاریخ علم و دانش برای خود فراهم کنند.

۱- آلبرت انیشتین

شاید مشهورترین فرد مبتلا به اوتیسم، دانشمند و فیزیکدان بزرگ تاریخ یعنی آلبرت انیشتن باشد. وی در برقراری ارتباط اجتماعی دارای مشکلات متعددی بوده و روحیه ای بسیار حساس داشت. شواهد و مدارک به جای مانده از دوران کودکی وی نشان می دهد که انیشتن در دوران کودکی و حین تحصیل دارای مشکل برقراری ارتباط کلامی با سایرین بوده و معلمین وی نیز از نظر آموزشی با این دانش آموز مشکل داشتند.

امروزه ما می دانیم که انیشتین در طول تحصیل خود در مدرسه با مشکلات فراوانی رو به رو بوده و روش های مرسوم تدریس در آن زمان با شرایط وی سازگاری نداشته و انیشتن کوچک قادر به تطبیق خود با این شرایط نبود. این نابغه بزرگ تاریخ در ادامه و طی سنین جوانی نیز به دلیل همین مشکلات علی رغم برخوردار بودن از هوش بسیار بالا ، قادر به یافتن شغل مناسبی برای خود نشد. یکی از مهمترین نشانه های اختلال اوتیسم در انیشتین، بی رغبتی وی به غذا خوردن بوده و این دانشمند تقریبا در تمام طول عمر خود به غذا اهمیتی نداده و در بیشتر مواقع برنامه صرف غذای روزانه وی دارای زمان بندی خاصی نبوده و تابع هیچ نظمی نبود.

این موضوع در بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم دیده شده و علاوه بر بی اهمیتی نسبت به غذا خوردن، می تواند به شکل بی توجهی به نوع لباس؛ رنگ بندی و حتی بوهای موجود در محیط اطراف آن ها مشاهده شود. علاوه بر این موضوع ، انیشتین در انجام امور روزانه خود تابع نظم نبوده و این مساله، شرایط زندگی با وی را دشوار کرده بود. اگر چه آلبرت موفق به ازدواج شده و حتی سه فرزند داشت اما همسر وی شرایط بسیار سختی را از نظر زندگی با این نابغه شگفت انگیز داشته و انیشتین علی رغم داشتن سه فرزند هیچگاه نتوانست روابط  مناسبی با آن ها داشته باشد و حتی گزارش شده که وی نسبت به لمس کردن آن ها نیز حساس بود. به هر صورت باید توجه داشت که عارضه اوتیسم نتوانست مانع از پرورش بزرگترین فیزیکدان جهان شود.

۲- ولفگانگ آمادئوس موتزات

یکی مشهور ترین نوابغ دنیای هنر، موتزارت است. موتزارت دارای حالات صورت و حرکات ثابت غیر عمدی دست و پا بوده است. قابل توجه است که اعتقاد بر این بوده که شنوایی موتزارت بسیار حساس بوده و صداهای بلند او را آزار داده و باعث ایجاد احساس بیماری در او می شده است. علاوه بر این مسائل، موتزات بیش از حد فعال بوده و می توان گفت در گروه کودکان بیش فعال قرار می گرفته است. برای نمونه فعالیت های یک روز او که به خصوص خسته بوده، اینگونه بوده که موتزارت شروع به پریدن می کرده و همانند پرش از روی مانع، از روی میز و صندلی می پریده و مانند یک گربه میو میو کرده و دائم در حال پشتک و وارو زدن بوده است.

گزارش های دیگر نشان می دهند که او قادر بوده تا در یک گفتگوی روشنفکرانه شرکت کرده و آن را با بی دقتی، بی پروایی و بی ادبی ادامه دهد. در این مسیر تغییرات خلق و خو در او کاملا مشهود بوده است. نامه های موتزارت نشان می دهند که یک گونه ای تکرار از گرفتاری ها و رفتارهای مردم در صحبت کردن و رفتارهای های موتزارت وجود داشته است که به باور روانشناسان ممکن است یک روش برقراری ارتباط در دنیای خیالی و توهمی باشد.

۳- ایزاک نیوتن

نیوتن از جمله افراد آرامی بوده که حتی نمی توانسته در بحث ها و گفتگوهای ساده جمع شرکت کند و به مکالمات روزانه معمولی بپردازد. قابل توجه است که او به صورت شگفت آوری بر کار خود متمرکز می شده و به سختی از آن دست می کشیده است. او به حدی بر کارش تمرکز می کرده که گذر زمان را فراموش کرده و زمان خوردن وعده غذایی خود را از دست می داده است.

تمرکز شدید روی انجام کاری از ویژگی های متداول اختلالات طیف اوتیسم است، چرا که این تمرکز باعث مانع شدن توجه فرد به دیگر چیزهای اطرافش می شود. نیوتن در به دست آوردن و حفظ دوستانی برای خود مشکل داشته است چرا که او هیچ وقت به صورت دوستانه وارد یک جمع نمی شده است و نمی دانسته که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند و با آن ها درباره موضوع های مختلف گفتگو کند.

قابل توجه است که نیوتن به شدت و به طور خاص و وسواس آمیزی به اجرای برنامه های از پیش تعیین شده اعتقاد داشته و هیچ عاملی نمی توانست از رخ دادن این برنامه پیشگیری کند، برای نمونه اگر قرار بود وی در جائی سخنرانی کند و هیچ شنونده ای برای سخنرانی به محل نمی آمد، وی باز هم به انجام سخنرانی اقدام کرده و کار خود را انجام می داده است. ‎

۴- چارلز داروین

پروفسور مایکل فیتز جرالد پژوهشی را در رابطه با چارلز داروین انجام داده است و با توجه با نکات به دست آورده نشان می دهد که داروین نیز از اختلالات طیف اوتیسم رنج می برده است. بر اساس اظهارات فیتز جرالد، داروین یک کودک تنها و منزوی بوده و حتی زمانی که بزرگ شد، تا آن جایی که می توانسته از تعامل با دیگران اجتناب می کرده است. قابل توجه است که برای ارتباط با دیگران بیشتر از نوشتن نامه به جای ارتباط چهره به چهره و رو در رو استفاده می کرده است. در واقع نوشتن نامه را در ارتباطات خود با دیگران ترجیح می داده است. این ویژگی رفتاری نیز از جمله راهکارهایی است که فرد مبتلا به اختلالات اوتیسم، آن را در برابر صحبت کردن مستقیم انتخاب می کند.

داروین چیزهای بسیاری را جمع آوری می کرده است، نسبت به شیمی و مکانیک نیز کنجکاوی نشان می داده است. این توجه خاص و ثابت، نسبت به موضوعات و اشیاء خاص، یکی دیگر از ویژگی های افرادی است که به اوتیسم مبتلا هستند. او همانند بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم که به خیال پردازی و تجسم هر چیز می پردازند، یک متفکر تجمسی بوده است. بر اساس توصیف فیتز جرالد، داروین مردی نسبتا وسواسی و تشریفاتی بوده است. در جمع بندی این رفتارها می توان به این نتیجه رسید که به احتمال قوی داروین دچار نوعی از اختلالات اوتیسم بوده است.

۵- توماس جفرسون

توماس جفرسون، رئیس جمهور سوم و نویسنده اعلامیه استقلال امریکا، مبتلا به اوتیسم یا آسپرگر بوده است. سندرم یا اختلال آسپرگر نوعی اختلال زیستی- عصبی است که با تاخیر در انجام مهارت‌ های حرکتی تظاهر پیدا می کند. تشخیص رفتارهای جفرسون نشان می دهد که جفرسون یک فرد خجالتی بوده و در برقراری ارتباط با دیگران ناتوان بوده است. او در صحبت های عمومی دچار مشکل می شده و نسبت به صداهای بلند حساس بود.

جفرسون برای بازسازی خانه خود دچار وسواس بود و کارهای عجیب و غریب انجام می داد. او از برخی علایق غیر طبیعی برخوردار بوده که می توان به موارد زیر اشاره کرد؛ پوشیدن دمپایی در جلسات مهم و داشتن یک مرغ مقلد که بر روی شانه جفرسون می نشست. به نظر می رسد که این پرنده مقلد باعث می شده تا جفرسون در طول تعاملات اجتماعی آرام بوده و از اعتماد به نفسی خاصی برخوردار شود.

۶- میکل آنژ

از  نشانه های اوتیسم که در رفتار میکل آنژ دیده می شده، رفتار وسواسی، تند خویی و گرایش به انزوا و تنهایی را می توان نام برد. او در کنار رفتار وسواسی، دارای نوعی تکرار در رفتار و اعمالش بود و اگر این تکرار را دنبال نمی کرد دچار سرخوردگی می شد. در مجموع این ویژگی ها می تواند به تشخیص اوتیسم برای میکل آنژ منجر شود و به او کمک کرده باشد تا فردی خلاق و هنرمندی مشهور شود.

۷- جرج اورول

اریک آرتور بلر با نام مستعار جرج اورول ، داستان نویس، روزنامه‌نگار، منتقد ادبی و شاعر انگلیسی بود. او را بیشتر برای دو رمان سرشناش و پرفروشش مزرعه حیوانات و هزار و نهصد و هشتاد و چهار می‌شناسند. این دو کتاب بر روی هم بیشتر از هر دو کتاب دیگری از یک نویسنده قرن بیستمی، فروش داشته‌اند. او همچنین با نقدهای پرشماری که بر کتابها می‌نوشت، بهترین وقایع نگار فرهنگ و ادب انگلیسی قرن شناخته می‌شود.

۸- لودویگ ویتگنشتاین

لودویگ یوزف یوهان ویتگنشتاین فیلسوف اتریشی قرن بیستم که باب‌های زیادی را در فلسفه ریاضی، فلسفه زبان، و فلسفه ذهن گشود.

نتیجه گیری : 

ارتباط هایی میان ASD، خلاقیت و نبوغ وجود دارد، بیشتر این مسائل ناشی از علت های ژنتیکی است. اختلالات روحی می توانند تاثیرات مثبتی هم داشته باشند، به نظر می رسد که بعضی از اختلالات ژنی که باعث بروز بیماریهایی مثل اوتیسم می شوند در عین حال می توانند خلاقیت و توانایی های خاصی را در فرد ایجاد کنند، توانایی هایی که باعث می شود فرد «نابغه» لقب بگیرد.

ما دقیقاً نمی توانیم از یک یا چند ژن خاص در این زمینه نام ببریم، حتی نمی توانیم بگوییم که چه تعداد ژن در این پروسه دخیل هستند، اما می توانیم بگوییم که تغییرات بسیار کوچک در تعداد زیادی از ژن ها باعث این مساله است. یک تغییر ژنی کوچک در این زنجیره ممکن است تاثیر مثبت داشته باشد و باعث به وجود آمدن نبوغ در یک شاخه خاص در فرد شود.

---

پرستار کودک در منزل | کودکان دچار اوتیسم چه خصوصیاتی دارند؟

 تا حدود یک سالگی همه چیز طبیعی و خوب به نظر می رسید تا این که کم کم، بی توجهی به محیط اطراف، دوری کردن از اطرافیان، سکوت دائمی، توجه نکردن به عواطف و احساسات دیگران به خودش، سرگرم نشدن با وسایلی که برای همسالانش جذاب بود، تمرکز طولانی مدت بر روی اشیایی مانند چرخ ماشین اسباب بازی اش، برای من و پدرش نگران کننده و باعث شده بود بیشتر به جزییات رفتارهایش توجه کنیم.

او حتی نمی توانست ما را صدا کند و هیچ چیزی را از ما درخواست نمی کرد. همه این شواهد، این حس را به ما می داد که پسر کوچولوی ما با بقیه هم سن و سالانش متفاوت است. تا این که یکی از اقوام به من توصیه کرد که گوشه گیری و سکوت کودکم را جدی بگیرم. با مراجعه به روان شناس کودک برای فرزندم تشخیص بیماری اوتیسم داده شد.

پس از شنیدن این خبر، دنیایی پر از سوال برای ما شکل گرفت. این که آینده فرزندمان چه خواهدشد؟ آیا او می تواند وقتی بزرگ تر می شود، بدون کمک و به تنهایی زندگی کند؟ برای شناخت این بیماری، نشانه ها، عوارض و راهکارهای درمانی مورد تایید متخصصان به گفت و گو با مهشید آقاجان بیک؛ روان شناس به گفت و گو نشستیم.

یکی از عارضه هایی که این روزها در مورد کودکان شنیده می شود، «اوتیسم است». با این حال تعریف دقیقی از آن وجود ندارد و خیلی از والدین نشانه های این عارضه را نمی شناسند و با ویژگی های کودک دچار آن آشنایی ندارند. به عنوان یک متخصص بیماری اوتیسم را چگونه معرفی می کنید؟

اوتیسم یا درخودماندگی یکی از بیماری های اختلال رشدی است که در دوران کودکی قبل از سه سالگی بروز می کند. این بیماری با تاثیر بر روی مغز افراد مبتلا، باعث می شود این کودکان در سه حوزه تعاملات اجتماعی، ارتباط با دیگران و نداشتن ابزارهای لازم برای تعاملات از جمله تماس چشمی مشکل داشته باشند.

هر کودکی ممکن است در هر جای این دنیا دچار بیماری اوتیسم شود، آیا علت خاصی در بروز این بیماری در کودکان وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ علت مشخصی برای اوتیسم کشف نشده است؛ اما احتمال تاثیر عوامل ژنتیکی و دارویی در بروز این بیماری وجود دارد. در بعضی از خانواده ها مشاهده شده است که این بیماری نسل به نسل انتقال پیدا می کند. در موارد دیگر می توان به مادران بارداری اشاره کرد که در زمان بارداری دچار بیماری های عفونی می شوند و نوزاد مبتلا به بیماری اوتیسم شده است.

با توجه به این که بیماری اوتیسم قبل از سه سالگی در کودکان بروز می کند، چه علائم و نشانه هایی پیش از این سن وجود دارد که والدین از بیماری کودکشان مطلع شوند و برای درمان اقدام کنند؟
علائم شایع اوتسیم شامل عدم برقراری ارتباط چشمی، ناتوانی کلامی، انواع رفتارها و علائق و بازی های تکراری، تاخیر در یادگیری حرف زدن و صحبت کردن، بی توجهی به احساس درد، تغییرناپذیر بودن، وابستگی شدید به پدر و مادر، عدم ارتباط با دیگران و تداخل در روابط اجتماعی می شود.

با اشاره به این موضوع که هیچ آزمایش یا تست پزشکی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد، درمانگر چگونه این بیماری را در کودک تشخیص می دهد؟
بیماری اوتیسم در یک جلسه درمان قابل تشخیص نیست؛ در نگاه اول شاید کودک دچار اوتیسم، یک معلول ذهنی، دارای اختلال رفتاری یا حتی ناشنوا به نظر بیاید. درمانگر با توجه به رشد ذهنی کودک، بررسی مشاهدات والدین، رفتارهایی که کودک از خود بروز می دهد، سعی می کند در چندین جلسه با کودک ارتباط برقرار کند تا بتواند به طور دقیق بیماری را تشخیص دهد.

  

به نظر می رسد که این اختلال در سیستم عصبی باعث عدم عملکرد صحیح مغز می شود و در ایجاد این بیماری موثر است؛ آیا بیماری اوتیسم قابل درمان است؟
هرچند فرایند درمانی و بهبودی کاملی تاکنون برای درمان اوتیسم معرفی نشده بشاد، اما درمان جدی و به موقع اوتیسم تغییرات بزرگی در زندگی کودکان مبتلا به این بیماری ایجاد می کند.

وجود این اختلال در بیماران باعث می شود که مغز نتواند در زمینه رفتارهای اجتماعی و مهارت های ارتباطی به درستی عمل کند، بنابراین فرد مبتلا چه در کودکی و چه در بزرگسالی، در زمینه ارتباط کلامی و غیرکلامی، رفتارهای اجتماعی، فعالیت های سرگرم کننده و بازی دارای مشکل می شود.
 
در بیماری اوتیسم گاهی ممکن است برای یک تشخیص دقیق و درمان موثر به یک تیم متخصص نیاز شود. این تیم از چه افرادی تشکیل می شود؟
درواقع می توان گفت کار اصلی درمان این کودکان برعهده رفتار درمان، بازی درمان  و گفتاردرمان است. در کنار این سه عضو مهم تیم درمانی، می توان از مشاور خانواده، روان پزشک کودک و نیز روان شناس کودک برای بهبودی استفاده کرد.

متاسفانه گاهی والدینی را می بینیم که بیماری اوتیسم فرزندشان را انکار می کنند. آن ها می گویند فرزندم قدرت تکلم دارد و حتی ضریب هوشی بالایی دارد، در صورتی که کودکان اوتیسم دچار اختلال تکلم جدی هستند؛ آیا گفتار درمانی در بهبود تکلم این کودکان مفید واقع می شود؟

کودکان مبتلا به بیماری اوتیسم یا قادر به تکلم نیستند یا در مقایسه با سنشان دچار تاخیر کلامی اند یا کلام دارند اما جملاتشان معنی دار نیست و کلام دیگران را اکو می کنند یا بازتاب می دهند. گفتاردرمانی در قالب تمرینات کلامی برای بهبود وضعیت گفتار کودک و افزایش توانایی او در مهارت های کلامی بسیار موثر است.

بسیاری از کودکان اوتیسم دچار وابستگی بیش از حد به پدر و مادر خود هستند و حتی دچار اضطراب جدایی از آن ها می شوند؛ این کودکان چگونه می توانند استقلال خود را به دست بیاورند؟
بهترین روش برای بالا بردن سطح مهارت کودکان دچار اوتیسم در برقراری روابط و انجام امور شخصی کمک گرفتن از یک رفتار درمان است زیرا این متخصص می تواند علاوه بر کمک به بهبود توانایی های کودک در انجام کارهای روزانه مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و سایر کارهای روزانه مانند لباس پوشیدن، غذاخوردن و سایر کارهای شخصی، همچنین در بهبود وضعیت حواس پنج گانه، قدرت تشخیص و سایر توانایی های کودک او را یاری کند.

بعضی از والدین دچار این تصور هستند که کودک آن ها فقط به وسیله درمانگر باید تحت درمان قرار گیرد؛ آیا همکاری والدین با درمانگر در بهبود و کاهش بیماری موثر است؟
این مسئله بسیار مهمی است که درمانگر و والدین همکاری بسیار نزدیکی با هم در فرایند درمان کودک داشته باشند، زیرا به این ترتیب بیشترین بازده را به دست خواهند آورد، زیرا والدین از هر کسی کودک را بهتر می شناسند و با او زندگی می کنند، بنابراین می توانند موارد مختلفی را روزانه در مورد مستقل بارآمدن کودک تمرین کنند.

گاهی رفتار کودک اوتیسمی همانند یک معلول ذهنی یا یک کودک بیش فعال ارزیابی می شود؛ آیا کودکان دچار اوتیسم از لحاظ هوشی نسبت به یکدیگر متفاوت هستند؟ اگر چنین است، چه تمایزی بین این کودکان می توان قائل شد؟
در مورد سطح هوشی، کودکان اوتیسمی به دو دسته کلی تقسیم می شوند؛ کودکان با فرایند شناختی درجه بالا که هیچ مشکل هوشی ندارند. این دسته از کودکان دچار اوتیسم اگر قطعه ای از موسیقی را بشنوند، می توانند بدون آموزش آن را تکرار کنند. دسته دوم کودکانی هستند که از فرایند شناختی پایینی برخوردارند اما معلول ذهنی به حساب نمی آیند و فقط در انجام کارهای روزمره ضعیف تر عمل می کنند.

بسیاری از کودکان زیر سه سال زمانی که ماشین لباسشویی یا پنکه روشن می شود، سریع به سمت آن می روند و محو تماشای آن می شوند. آیا تمام کودکانی که این حالت را دارند، دچار بیماری اوتیسم هستند؟
خیر؛ کودکان مبتلا به بیماری اوتیسم به چرخیدن یا به وسایلی که می چرخند مثل پنکه و لباسشویی علاقه مند هستند و ممکن است ساعت ها خود را با تماشای آن ها سرگرم کنند و شدت و میزان این علاقه بسیار بالاست، در صورتی که یک کودک معمولی شاید پنج دقیقه بیشتر این چرخش جذابیتش را از دست بدهد.

در مواردی دیده شده است که با تغییر شرایط محیط زندگی و آشنای کودک دچار اوتیسم، او دچار استرس شدیدی می شود و رفتارهای غیرطبیعی را مانند خودزنی، کشیدن موی سر و… انجام می دهد. آیا این علائم می تواند نشانه ای از بیماری صرع یا بیش فعالی باشد؟
بیماران اوتیسمی به دلیل مشکلات ذهنی که دارند در برابر تغییرات از خود عکس العمل نشان می دهند و ممکن است که علائم و رفتارهای غیرطبیعی از آن ها سر بزند. این رفتارها به هیچ وجه دلیل بر وجود بیماری دیگری نیست. در این مواقع، درمانگر کودک را به روان پزشک معرفی می کند تا با دارو، درمان شود.

آیا کودکان دچار اوتیسم همانند دیگر کودکان غیراوتیسمی می توانند به مدارس عادی بروند؟
این کودکان همانند دیگر بچه ها هستند و دیگران نباید به چشم یک بیمار به آن ها نگاه کنند، این بچه ها هیچ مشکلی ندارند فقط در انجام فعالیت و کارهای روزمره ضعیف تر از دیگران هستند و می توانند همانند همسالان خود به مدرسه بروند.

 به عنوان یک متخصص که با کودکان دچار اوتیسم بسیاری برخورد داشته اید، چه توصیه ای به والدین این گونه کودکان دارید؟
بسیاری از والدین این که فرزند دلبندشان دچار اختلال ذهنی و بیماری اوتیسم است، دچار رنجش و ناراحتی هستند؛ این گونه والدین باید بدانند که این کودکان غیرعادی نیستند و به آن ها به چشم بیمار نگاه نکنند و آن ها را طرد نکنند، این کودکان مشکلی ندارند فقط در انجام فعالیت هایشان ضعف دارند که با کمک والدین، این امر می تواند بهبود پیدا کند.

مهم ترین نشانه های اوتیسم را بشناسید
در درمان و کنترل عوارض ناشی از اوتیسم، مسئله شناسایی به موقع عارضه اهمیت بسیاری دارد. در ادامه نشانه های مهم این بیماری را با هم مرور می کنیم.

ارتباط کودک مبتلا به اوتیسم یک طرفه است
کودک مبتلا به اوتیسم نمی تواند با دیگران ارتباط برقرار کنند. این کودکان به لخبند یا خستگی دیگران توجهی ندارند و نمی توانند نوبت را رعایت کنند. آن ها ارتباط یک طرفه برقرار می کنند و به همین علت ارتباطشان موثر نیست.

واژه سازی کودک مبتلا به اوتیسم غیرطبیعی است
ممکن است واژه سازی به شکل بازی در کودکان عادی هم دیده شود اما جایگزین کردن همیشگی واژه ها، مختص مبتلایان به اوتیسم است.

اوتیسم گاهی خفیف است، گاهی شدید!
ممکن است کودکی تمام علائم بیماری را داشته و کودکی گوشه گیر در جامعه ظاهر شود. در بعضی موارد کودک فقط مشکل ارتباطی دارد و نمی تواند تبادل احساسات کند. کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها یک بازی تکراری انجام می دهد. در صورتی که هم سالان بیشتر از پنج دقیقه بازی را انجام نمی دهند. کودک مبتلا به اوتیسم محو پنکه و لباسشویی می شوند.

تشخیص اوتیسم در بدو تولد ممکن نیست
علائم اوتیسم معمولا از نه ماهگی قابل تشخیص است اما در دو، سه سالگی کاملا مشخص می شود.

کودک مبتلا به اوتیسم ارتباط چشمی ندارد
در موارد متوسط تا شدید این بیماری، این کودکان ارتباط چشمی ندارند. کودک مبتلا به اوتیسم توانایی ذهن خوبی ندارد؛ نمی تواند به محیط توجه کند یا خود را جای دیگران بگذارد و احساسات دیگران را درک کند.

باید توقع خود را از کودک مبتلا به اوتیسم تعدیل کنیم
اگر ناتوانی ها را نادیده بگیریم و فقط به توانایی ها توجه کنیم، مانع پیشرفت کودک می شویم چون به مرور ضعف ها شدیدتر می شود و حتی روی توانایی ها سایه می اندازد.

کودک مبتلا به اوتیسم می تواند وارد مدرسه عادی شود
خیلی از کودکانی که اوتیسم خفیف دارند، به مدارس عادی راه پیدا می کنند و اتفاقا برایشان بهتر است زیرا حضور آن ها در کنار کودکان دچار اوتیسم که علائم شدید دارند، می تواند باعث بروز رفتارهای کلیشه ای در آن ها شود.

---

پرستار کودک در منزل | علائم بیماری اوتیسم

اوتیسم تنها یک سندروم است که تحت عنوان اختلالات طیف اوتیسم شناخته می‌شود، سایر اختلالات ارتباط اجتماعی یا بیماری‌هایی که اکنون در محدوده این طیف شناخته می‌شود عبارتند از:

اختلال درخودماندگی
اختلال درخودماندگی همان چیزی است که با شنیدن کلمه‌ی اوتیسم به ذهن خیلی‌ها خطور می‌کند. به اختلال در برقراری ارتباطات، تعاملات اجتماعی و بازی‌های تخیلی در کودکان زیر ٣ سال، اختلال درخودماندگی گفته می‌شود.

سندرم اسپرگر (Asperger)
کودکان مبتلا به این سندروم مشکل زبانی ندارند و در تست هوش میانگین هوشی بالاتر از متوسط دارند، اما مانند کودکان اوتیسمی در برقراری ارتباطات اجتماعی مشکل و محدودیت دارند.

اختلال فراگیر رشد (PDD یا اوتیسم آتیپیک)
این اختلال یک دسته‌ی عمومی و فراگیر برای کودکانی است که برخی از رفتارهای اوتیسمی را نشان می‌دهند، اما در سایر دسته‌ها قرار نمی‌گیرند.

اختلال فروپاشی دوران کودکی
کودکان مبتلا به این اختلال حداقل در دو سال اول زندگی رشد نرمالی دارند و پس از آن بخش بزرگی از مهارت‌های ارتباطی خود را از دست می‌دهند. این اختلال بسیار نادر است و بسیاری از متخصصان بیمار‌ی‌های ذهنی در مورد اینکه آن را یک بیماری در نظر بگیرند، تردید دارند.

پرستار کودک در منزل | عوامل ایجاد بیماری اوتیسم چیست؟

به این دلیل که بیماری اوتیسم سابقه‌ی خانوادگی دارد، بسیاری از محققان فکر می‌کنند ترکیب خاصی از ژن‌ها عامل ایجاد بیماری اوتیسم در کودک است، اما عواملی مانند سن بالای پدر یا مادر احتمال ابتلای کودکان به اوتیسم را بالا می‌برد.

وقتی یک زن باردار داروهای خاصی مانند داروهای دیابت، چاقی مفرط و مُسکن‌ها را مصرف کند، احتمال ابتلای کودک او به اوتیسم بالا می‌رود. در برخی موارد اوتیسم به دلیل یک اختلال متابولیک مادرزادی ناشی از عدم حضور یک آنزیم و سرخجه رخ می‌دهد. اگرچه گاهی اوقات دلیل مشخصی برای اوتیسم وجود ندارد، هیچ شواهدی هم دال بر دخالت واکسیناسیون در بروز اوتیسم وجود ندارد.

اینکه دقیقا چه عاملی موجب اوتیسم می‌شود مشخص نیست. محققان معتقدند اوتیسم به دلیل وجود اختلالاتی در بخش‌هایی از مغز رخ می‌دهد که تفسیر پیام‌های دریافتی از اندام‌های حسی و پردازش گفتار در مغز را بر عهده دارند. همچنین شواهدی مبتنی بر اینکه محیط روانی اطراف کودک، مانند مراقبان او، عامل اوتیسم باشند نیز وجود ندارد.

---

پرستار کودک در منزل | 20 نشانه کودکان مبتلا به اوتیسم چیست

1- کودک مبتلا به اوتیسم اختلال تکلم دارد

از نظر کلامی، کودک مبتلا به اوتیسم دچار تاخیر است. کودکان به مرور که بزرگ می شوند، درک بیانی بالاتری در مقایسه با قدرت بیان دارند. یک کودک طبیعی در یک سالگی می تواند تک کلمه ادا کند و در 1.5 سالگی 3-2 کلمه را با هم ترکیب می کند اما کودکان مبتلا به اوتیسم یا کلام ندارند یا در مقایسه با سن شان دچار تاخیر کلامی اند یا کلام دارند اما معنی دار نیست و کلام دیگران را اکو می کنند.

متاسفانه گاهی والدینی را می بینیم که اوتیسم فرزندشان را انکار می کنند. آنها می گویند فرزندم کلام دارد و حتی باهوش است چون در سن پایین می تواند جمله های سنگین و طولانی را بیان کند اما برخی کودکان مبتلا به اوتیسم مثل طوطی کلمات و جمله های اطرافیان را تکرار می کنند.

این به معنی هوش بالای کودک نیست بلکه بدان معنی است که کودک درک و شناختی از محیط اطراف ندارد.

2- کودک مبتلا به اوتیسم «من» نمی گوید

در روند طبیعی رشد، کودکان به محض آنکه «من» را درک می کنند، دیگر از «نام خود» برای بیان خواسته هایشان استفاده نمی کنند در حالی که کودک مبتلا به اوتیسم شناختی از «من» ندارد و خود را با نام صدا می زند؛ مثلا می گوید: «به علی آب بدید!» این نشانه خوبی نیست. حتی کودک مبتلا ضمایر را هم اشتباه استفاده می کند.

3- ارتباط کودک مبتلا به اوتیسم یکطرفه است

کودک مبتلا به اوتیسم حتی اگر کلام داشته باشد، نمی تواند درست ارتباط برقرار کند و گفتارش جهت دار نیست. ممکن است محتوای کلام با سنش متناسب نباشد یا بدون توجه به صحبت های دیگران فقط در مورد علایق خود صحبت کند.

در واقع کودک مبتلا به اوتیسم نمی تواند تبادل اطلاعات کند. این کودکان به لبخند یا خستگی دیگران توجهی ندارند و نمی توانند نوبت را رعایت کنند. آنها ارتباط یکطرفه برقرار می کنند و به همین علت ارتباطشان موثر نیست.

4- واژه سازی کودک مبتلا به اوتیسم غیرطبیعی است

ممکن است واژه سازی به شکل بازی در کودکان عادی هم دیده شود اما جایگزین کردن همیشگی واژه ها، مختص مبتلایان به اوتیسم است. مثلا کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است همیشه به «باب اسفنجی»، «بنگی» بگوید.

5- اوتیسم گاهی خفیف است، گاهی شدید

در گذشته اوتیسم به 5 گروه تقسیم می شد اما امروزه می دانیم که اوتیسم نوعی اختلال رفتاری است و طیف بندی دارد. ممکن است فردی تمام علائم را داشته باشد و در طیف شدید اوتیسم باشد و به شکل فردی در خودمانده در جامعه ظاهر شود و ممکن است فقط مشکل ارتباطی داشته باشد؛ مثلا نتواند دوست صمیمی داشته باشد و احساسات دیگران را درک کند و در گروه مبتلایان به اوتیسم خفیف دسته بندی شود.

6- کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها با یک وسیله سرگرم می شود

کودک طبیعی مدت توجه کوتاهی دارد یعنی شاید نهایتا 5 دقیقه با یک اسباب بازی بازی کند و بعد آن را رها کند و سراغ بازی دیگری برود. کودک طبیعی چون محرک های مختلف را آزمایش می کند، پیشرفت می کند اما کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها یک بازی تکراری انجام می دهد.

7- کودک مبتلا به اوتیسم محو پنکه و لباسشویی می شود

این کودکان به چرخیدن یا به وسایلی که می چرخد مثل پنکه و لباسشویی علاقمند هستند و ممکن است ساعت ها خود را با تماشای آنها سرگرم کنند. ممکن است زنجیری را تکان دهند یا به موسیقی های ثابت واکنش و علاقه شدید نشان دهند.

8- کودک مبتلا به اوتیسم مثل کودکان دیگر بازی نمی کند

این کودکان بازی های تخیلی ندارند. کودکان از 1.5 تا 2 سالگی وارد بازی های نمادین می شوند؛ مثلا ممکن است از یک تکه پازل به عنوان لیوان چای استفاده کنند یا عروسک شان را روی پا بگذارند و تکان دهند. این بازی ها به رشد طبیعی کودک کمک می کند اما مبتلایان به اوتیسم این توانایی را ندارند.

آنها با اسباب بازی ها آنگونه که باید بازی نمی کنند؛ مثلا ممکن است به جای راه بردن ماشین های اسباب بازی روی زمین، آنها را پشت هم بچینند و قطار کنند.

9- تشخیص اوتیسم در بدو تولد ممکن نیست

علائم اوتیسم معمولا از 9 ماهگی قابل تشخیص است اما در 3-2 سالگی کاملا مشخص می شود مگر در موارد بسیار خفیف که ممکن است در نوجوانی یا جوانی تشخیص داده شود. علائم در 3 حوزه ارتباط، کلام و علایق و رفتارهای تکراری دیده می شود.

10- کودک مبتلا به اوتیسم ارتباتط چشمی ندارد

در موارد متوسط تا شدید، این کودکان ارتباط چشمی ندارند اما در موارد خفیف فقط ارتباط کلامی برقرار نمی کنند.

11- کودک مبتلا به اوتیسم نبوغ خاصی در برخی مسائل دارد

متاسفانه دو سوم کودکان مبتلا کم توان ذهنی هستند و یک سوم آنها هوش معمولی دارند. این کودکان در برخی مسائل نبوغ خاصی دارند. مثلا ممکن است علاقه خاصی به سیاره ها داشته باشند و با کمترین تلنگری اطلاعاتی را در این زمینه حفظ کنند و اگر در جمع قرار بگیرند در مورد این مسائل صحبت کنند. معمولا هم به پیام های ارتباطی دیگران مثل اینکه «بس است» یا «خسته شدیم» توجهی ندارند.

12- کودک مبتلا به اوتیسم توان همذات پنداری ندارد

کودک مبتلا به اوتیسم درک کاملی از احساسات دارد. او می تواند مادرش را بغل کندو ببوسد یا دلیل گریه اش را جویا شود اما در سنین بالاتر که انتظارها از او بیشتر می شود، ممکن است در این زمینه دچار مشکل شود.

کودک مبتلا به اوتیسم توانایی ذهن خوانی ندارد؛ نمی تواند به محیط توجه کند یا خود را جای دیگران بگذارد و احساسات دیگران را درک کند.

13- کودک مبتلا به اوتیسم تفکر انتزاعی ندارد

تفکر انتزاعی تفکر پیچیده ای است که با رسیدن به نوجوانی کامل می شود. یک فرد عادی در نوجوانی می تواند متوجه ضرب المثل ها و کنایه شود اما این کودکان چنین درکی ندارند. آنها نمی توانند از مسائل نتیجه بگیرند و همین موضوع ارتباطشان را مختل می کند.

14- کودکان مبتلا به اوتیسم یکپارچگی حسی ندارند

این کودکان یکپارچگی حسی ندارند؛ یعنی در برخی از آنها آستانه درد بسیار بالا و در برخی پایین است. بعضی از آنها گاهی متوجه سوختگی های شدید نمی شوند و برخی با کوچکترین ضربه درد شدید حس می کنند. در مورد صدا هم همینطور است؛ گاهی یک کودک مبتلا صداهای بسیار آهسته را می شنود و به آن توجه دارد در حالی که متوجه صداهای بلند مثل صدای زنگ در نمی شود.

15- اوتیسم درمان پذیر است

متاسفانه والدین برخی از کودکان دچار اوتیسم واقعیت را انکار می کنند چون پذیرش این موضوع سخت است اما با این کار فقط کودک شان را از دوران طلایی درمان محروم می کنند؛ در صورتی که اگر آموزش های لازم، به موقع به کودک در سن طلایی داده شود، احتمال طبیعی تر شدن رفتارها وجود دارد.

در موارد خفیف معمولا اوتیسم را دیر و در نوجوانی و جوانی تشخیص می دهند. وقتی مهارت ها شکل پیدا کرد، دیگر نمی توان آن را تغییر داد. البته اگر بینش را تغییر دهیم، حتی به این افراد در این سن هم می توان کمک کرد؛ مثلا اگر نوجوانی نمی داند کجا باید حین ارتباط صحبت هایش را قطع کند، باید به مادر یاد داده شود با علائم خاصی به فرزندش غیرمستقیم نشان دهد صحبت کافی است.

سن طلایی درمان اوتیسم تا قبل از 5 سالگی است. هر چه در سن پایین تری اختلال تشخیص داده و بازتوانی ها شروع شود، احتمال طبیعی شدن بیشتر است اما باید بپذیریم که این کودکان همیشه تا حدودی با سایر همسالان خود متفاوت هستند.

با این همه، متاسفانه برخی از درمانگران هنوز تعریف قدیمی اوتیسم را باور دارند و فکر می کنند این بیماران، ناتوان و گوشه گیر هستند و اگر فردی کلام و فقط علایق خاص و تکراری داشته باشد، می گویند به اوتیسم مبتلا نیست و با تشخیص اشتباه، کودک را از دورانط لایی درمان محروم می کنند.

16- باید توقع خود را از کودک مبتلا به اوتیسم تعدیل کنیم

اگر ناتوانی ها را نادیده بگیریم و فقط به توانایی ها توجه کنیم، مانع پیشرفت کودک می شویم چون به مرور ضعف ها شدیدتر می شود و حتی روی توانایی ها سایه می اندازد.

17- دلیل قطعی اوتیسم معلوم نیست.

عوامل مختلفی در بروز اوتیسم نقش دارند اما مهمترین علت آن توارث است. جهش های ژنتیکی در کنار بحث توارث ژن ها در بروز این اختلال دخیل است. موضوع مربوط به یک ژن هم نیست و ژن های مختلف و تعامل آنهاست که باعث بروز اوتیسم می شود.

این بیماری هنوز مرموز است و ناشناخته های بسیاری در مورد آن وجود دارد. تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده و علل مختلفی مثل برخی کمبودهای تغذیه ای در دوران بارداری یا سن والدین یا حتی برخی بیماری های دوران نوزادی و … را در بروز آن دخیل می دانند که هیچ یک صددرصد مورد تایید نیست.

18- اوتیسم پدیده ای ناشی از شهرنشینی است.

این باور، هم درست است؛ هم نادرست. آمار نشان می دهد در مناطق صنعتی میزان شیوع اوتیسم بیشتر است. در بیماری های جدی روانپزشکی کناره گرفتن از شهر و ورود به روستا باعث می شود فرد زندگی بهتری داشته باشد چون زندگی در شهر به مهارت های بیشتری نیاز دارد.

مکان سنجی، مدیریت زمان و جمعیت زیاد، کار را سخت می کند اما در روستا ارتباط ساده تر است و نیازهای سطحی باعث می شود شدت علائم کم شود اما فراموش نکنیم به هر حال کسانی که در شهر هستند، دسترسی بیشتری به خدمات دارند و تشخیص بیماری در آنها ساده تر است.

19- کودک مبتلا به اوتیسم می تواند وارد مدرسه عادی شود.

خیلی از کودکانی که اوتیسم خفیف دارند، به مدارس عادی راه پیدا می کنند و اتفاقا برایشان بهتر است زیرا حضور آنها در کنار کودکان دچار اوتیسم که علائم شدید دارند، می تواند باعث بروز رفتارهای کلیشه ای در آنها شود.

در مدارس عادی، حضور یک معلم رابط مخصوصا برای کودک کم توان کمک کننده است. برخی از این کودکان حفظیات خوبی دارند اما متاسفانه باید بپذیریم که ممکن است حتی به این کودکان قلدری شود یا مورد آزار جنسی یا تمسخر دیگران قرار بگیرند.

به صلاح کودک است که با کودکان طبیعی حشر و نشر داشته باشد. اینکه درمانگر با او به پارک برود، بسیار خوب است زیرا تعمیم دادن از جمله مسائلی است که این کودکان در آن دچار مشکل هستند.

چنین سرویسی پرهزینه است و به همین دلیل به مادر آموزش داده می شود ارتباطات را در محیط های دیگر اصلاح کند. مسلما باید به سلامت روان مادر هم توجه کرد و فرصت هایی را به وجود آورد تا بتواند برای خود زمانی داشته باشد.
با اینحال، برخی بر این باورند که نباید به اولیای مدرسه در مورد اوتیسم کودکان توضیح داد، چرا که برخی از مدارس ما دید منفی به مسائل روانپزشکی دارند و حتی کودک بیش فعال را در مدرسه روی صندلی جدا می نشانند و اگر کودکی آسیب ببیند، همه تقصیرها را به گردن کودک مبتلا به اوتیسم می اندازند. متاسفانه این ضعف ها وجود دارد و به اصلاحاتی در این زمینه نیازمندیم.

20- اوتیسم هم درمان دارویی دارد، هم درمان نگهدارنده

تعداد داروهای شیمیایی و حتی رژیم های غذایی که برای درمان به کار می رود، زیاد است. مکمل B6، امگا 3 و حتی رژیم های بدون گلوتن یا پرپروتئین گاهی برای این کودکان توصیه می شود اما هیچ یک تاثیر فوق العاده ای ندارند.

اگر علائم شدید باشد، مثلا کودک خنده های بی مورد یا حرکت های کلیشه ای یا تشنج و رفتارهای خودآزار داشته باشد، داروهایی برای حذف و طبیعی شدن رفتار او تجویز می شود که موثر هم است.

 

---

---

منبع :  fa.wikipedia.org   |   beytoote.com   |   chetor.com   |   bartarinha.ir   | public-psychology.ir