تشنج یک نوع اختلال در فعالیت الکتریکی مغز است و دارای اثراتی بر مغز و عملکرد بدن است. تشنج می تواند وسیع باشد و موجب بیهوشی شود و یا کوچک باشد که در این نوع تشنج، تمرکز از بین می رود.
به نقل از پرستار سلام | بیماری سرع چیست : اگر تشنج بعد از تشخیص علت، بارها و بارها اتفاق بیفتد، شرایط حاضر را بیماری صرع می نامیم.
علل تشنج :
سلول های عصبی (نورون ها) در مغز ایمپالس ها الکتریکی را ارسال و دریافت می کنند که به سلول های عصبی مغزتان اجازه ارتباط می دهند. هر چیزی که این مسیرهای ارتباطی را مختل کند، می تواند منجر به تشنج شود.
عفونت
– عفونت مغز از قبیل بیماری مننژیت، می تواند باعث تشنج موقتی و یا دائمی و آسیب مغز گردد. علل عفونت مغز شامل تب بالا، گرمازدگی، ایدز، مالاریا، سیفیلیس (نوعی بیماری آمیزشی) و آنسفالیت (التهاب مغز) می باشد.
– اگر دمای بدن کودک بیشتر از ۳۸.۹ درجه سانتیگراد شود، می تواند تشنج و تب داشته باشد.
– گزش سمی برخی حشرات
اختلالات متابولیکی
– عدم تعادل مواد شیمیایی موجود در بدن و هورمون ها می تواند باعث تشدید تشنج گردد.
– در بیماران دیابتی، اگر قند خون خیلی بالا و یا پایین برود، می توانند دچار تشنج شوند.
– کمبود الکترولیت هایی همانند: سدیم، کلسیم، پتاسیم و منیزیم نیز می تواند باعث تشنج گردد.
– تشنج می تواند در اثر نارسایی کلیوی (اورمی) و کبدی باشد.
– فشار خون بالا
– برخی اختلالات ارثی همانند بیماری فنیل کتونوری (نقص متابولیکی مادرزادی نادر) می تواند منجر به اختلالات متابولیکی و تشنج گردد.
کمبود اکسیژن
– شرایطی که موجب کمبود اکسیژن می گردد نظیر غرق شدن، خفگی و مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن می تواند موجب تشنج گردد.
– سکته مغزی، ضربان غیرطبیعی قلب و انسداد شریانی می تواند موجب کاهش اکسیژن مغز و تشنج شود.
آسیب ساختاری
– نقص مادرزادی تولد و صدمات هنگام زایمان می تواند باعث آسیب مغز و ایجاد تشنج گردد.
– هیدروسفالی و یا تجمع آب در مغز می تواند بر مغز فشار وارد کند و موجب تشنج گردد.
– مسمومیت بارداری و سکته مغزی و تومورها (چه خوش خیم و چه بدخیم) نیز مغز را تحت فشار قرار می دهند.
– آسیب سر و خونریزی مغزی نیز می تواند منجر به تشنج گردد.
داروها
عوارض جانبی داروی مصرفی را با دقت بخوانید.
– عوارض جانبی آنتی بیوتیک های سفتازیدیم و سیپروفلوکسین، تشنج می باشد.
– داروهای ضدالتهاب که معمولا در پیوند اعضا به مدت طولانی تجویز می شوند و عبارتند از: سیکلوسپورین و ایندومتاسین نیز می توانند باعث تشنج گردند.
– داروهای ضد روان پریشی: این داروها برای درمان افسردگی، اسکیزوفرنی، اختلالات دوقطبی و دیگر اختلالات روانی تجویز می شود.
این داروها موجب تشنج، لرزش، سفتی شدید عضلانی و اسپاسم و گرفتگی های عضلات می گردند.
– داروی ضدافسردگی: بروز تشنج با داروهای ضدافسردگی نادر است، اما اگر شما دارای سابقه تشنج و یا جنون باشید، این داروها می توانند باعث تشدید تشنج گردند.
اگر داروهای ضدافسردگی و داروی ضدتشنج مصرف می کنید، این را بدانید که داروی ضدافسردگی می تواند اثر داروی ضدتشنج را کم کند.
– داروهای ضدصرع : برخی از انواع این داروها می تواند باعث تشدید تشنج گردد.
– الکل: الکل نیز باعث زیاد شدن تشنج می گردد. الکل هنگامی که با داروهای اعصاب و روان، ضدروان پریشی، ضدافسردگی و داروهای غیرقانونی مصرف شود، اثر این داروها را کم می کند.
– داروهای غیرقانونی: اگر این داروها را بیشتر اوقات و در دوزهای بالا مصرف کنید، می تواند باعث تشنج و واکنش های خطرناک گردد.
داروهای غیرقانونی عبارتند از: هروئین، کوکائین، اکستازی، آمفتامین، استروئیدها و ذرات معلق در هوا.
مصرف الکل با این داروها می تواند فرد را در معرض سکته مغزی قرار دهد.
تذکر
هر زمان که پزشک برای شما دارویی را تجویز می کند، بهتر است از پزشک بپرسید که داروی تجویز شده با داروهای دیگری که مصرف می کنید، تداخل دارد یا نه.
علائم تشنج
ممکن است فرد علائم هشداردهنده ای داشته باشد از قبیل: ترس و یا عصبانیت، تهوع، سرگیجه و علائم دیداری از قبیل: نورهای چشمک زن، نقاط و یا خطوط مواج.
بعد از این علائم هشداردهنده، علائم خاص شروع می شود و شامل:
– فراموشی فرد در یک دوره از زمان
– تغییرات رفتاری از قبیل برداشتن لباس های یک فرد دیگر
– سرازیر شدن آب و یا کف از دهان
– حرکات چشم ها
– خرناس کردن
– از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع
– تغییرات روحی مانند خشم ناگهانی، ترس غیرقابل توصیف، شادی و یا خنده
– تکان دادن تمام بدن
– ناگهان افتادن
– طعم تلخ و یا طعم فلزی در دهان
– به هم فشردن دندان ها
– توقف موقتی تنفس
– گرفتگی عضلات به همراه کشش و حرکات سریع اندام
مراقبت از فرد تشنجی
بیشتر تشنج ها خودبخود متوقف می شوند، اما در حین تشنج، ممکن است فرد صدمه ببیند.
موقع تشنج فرد را روی زمین و یا بر روی محل امنی بخوابانید و وسایل تیز را از او دور کنید.
یک بالش زیر سر فرد دچار تشنج بگذارید.
فرد تشنجی را به پهلو بخوابانید، زیرا اگر فرد مذکور استفراغ کند، استفراغ وارد ریه نمی شود.
نزد آن فرد بمانید تا حالش خوب شود.
اگر کودک شما به علت تب بالا دچار تشنج شده است، به آرامی با آب ولرم بدن او را خنک کنید و هرگز از آب سرد برای کاهش تب استفاده نکنید.
پیشگیری قبل از تشنج
– همیشه مقدار داروی تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید.
– خانواده فرد تشنجی باید اطلاعاتی راجع به تشنج داشته باشند تا بتوانند به فرد کمک کنند.
– به مقدار کافی بخوابید.
– استرس را از خودتان دور کنید.
– ورزش کنید، (ورزش کردن و فعال بودن می تواند به شما کمک کند تا سالم بمانید و افسردگیتان را کاهش دهید. مطمئن شوید که به اندازه کافی آب می نوشید و در صورت خستگی خوب استراحت می کنید.)
– برنامه غذایی سالم داشته باشید.
– برای جلوگیری از صدمات سر، کلاه ایمنی بگذارید.
– از مصرف داروهای غیر قانونی پرهیز کنید.
– اگر دارای تشنج غیر قابل کنترل هستید، از رانندگی، کوهنوردی، دوچرخه سواری و شنا خودداری کنید.
مشکلات تشنج :
داشتن یک تشنج در مواقع خاص می تواند منجر به شرایطی شود که برای شما یا دیگران خطرناک هستند. در این موارد در معرض خطر هستید:
افتادن:
اگر در طی یک تشنج بیفتید، ممکن است سرتان مجروح شود و یا استخوانتان بشکند.
تصادف اتومبیل:
حمله ای که باعث از دست دادن آگاهی و یا کنترلتان می شود، می تواند خطرناک باشد، مخصوصا اگر شما در حال رانندگی با اتومبیل هستید یا با تجهیزات دیگری کار می کنید.
غرق شدن:
اگر در هنگام شنا و آب تنی دچار تشنج شوید، در معرض غرق شدن قرار می گیرید. و غیره
منابع : لینک 1 | لینک 2 | لینک 3 | لینک 4
تشنج در کودکان
تشنج کودکان ناشی از تب بالای کودک است که به دلیل عفونت و یا … درون بدن کودک ایجاد می شود. ابتدا باید بدانید که علت تشنج کودکان چیست و سپس با شناخت نشانه های تشنج کودکان به سراغ راههای درمان بروید. پزشکان معتقدند تشنج باوجود تظاهرات ترسناکش کمتر ممکن است باعث بروز مشکلات جدی برای کودک شود… . تشنج همیشه برای پدر و مادر یک اتفاق نگران کننده و ترس برانگیز است پس بهتر است بدانید که در زمان تشنج چه باید کنید.
